Oś czasu

1264 r.

Statut kaliski wydany przez księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego – pierwszy przywilej dla Żydów na ziemiach polskich

1264 r.

1334 r.

Przywilej generalny wydany przez króla Kazimierza Wielkiego dla Żydów

1565 r.

Pierwsza wzmianka o żydowskich osadnikach w Chęcinach w lustracji królewskiej

1565 r.

1580 r.

Powstanie Sejmu Czterech Ziem – centralnego organu samorządowego Żydów w Koronie; od 1623 r. Sejm Żydów Litwy.

1629 r.

Pierwsza wzmianka źródłowa o istnieniu w Chęcinach gminy żydowskiej

1629 r.

1638 r.

Przywilej Władysława IV Wazy na wybudowanie synagogi w Chęcinach

21 sierpnia 1668 r.

Starosta chęciński Stefan Bidziński nadaje przywilej Żydom chęcińskim, potwierdzony w1676 r. przez króla; w 1777 r. dekret Rady nieustającej zniósł wszelkie ograniczenia

21 sierpnia 1668 r.

1736 r.

Początek działalności Baal Szem Towa – twórcy chasydyzmu

1795 r.

III rozbiór Polski; Chęciny znajdują się w zaborze austriackim; po 1815 r. w zaborze rosyjskim

1795 r.

1804 r.

Car Aleksander I wydaje „Statut o urządzeniu Żydów”; jego zapisy powtórzone w ustawie „O urządzeniu Żydów” z 1835 r.

1821 r.

Powstanie dozorców bożniczych w Królestwie Polskim; rozwój osadnictwa żydowskiego w dużych miastach – Łodzi, Warszawie

1821 r.

1821 r.

Powstanie rzeźni do uboju rytualnego w Chęcinach

1862 r.

W spisie ludności Chęcin 77,7% mieszkańców stanowili Żydzi

1862 r.

1862-69 r.

Nadanie pełnego równouprawnienia Żydom kolejno w zaborze rosyjskim, austriackim i pruskim.

1876 r.

W Chęcinach osiedla się Chaim Szmul Horowic Szternfeld, autor „Słowa rabi Chaima”

1876 r.

1897 r.

Powstanie Bundu (Powszechnego Żydowskiego Związku Robotniczego na Litwie, w Polsce i Rosji)

1905 r.

Wielki pożar Chęcin – zniszczenie licznych zabudowań żydowskich

1905 r.

od 1897 do 1909 r.

Liczba ludności żydowskiej w mieście spada o 10%

1921 r.

Spis powszechny w II RP – ok. 3mln osób wyznających judaizm – ok. 10,5% populacji; według spisu ludności ok. 56% mieszkańców Chęcin było Żydami

1921 r.

1939 r.

Wybuch II wojny światowej; ok. 3,2 mln Żydów żyjących w Polsce; utworzenie Generalnego Gubernatorstwa, nakaz pracy da Żydów i noszenie opaski z gwiazdą Dawida, pierwsze getto w Piotrowie Trybunalskim.

4 września 1939 r.

Pierwszy niemieccy żołnierze docierają do Chęcin; początek kupacji miasta.

4 września 1939 r.

1940 r.

Kolejne ograniczenia; powstanie getta m.in w Łodzi, Warszawie, utworzenie KL Auschwitz

1941 r.

Utworzenie gett w Krakowie, Częstochowie; wybuch wojny sowiecko-niemieckiej; założenie ośrodka zagłady Żydów w Chełmnie nad Nerem.

1941 r.

Wiosna 1941 r.

Powstanie getta w Chęcinach o obszarze ok. 7ha zamieszkiwane przez ok. 3-4 tys. Żydów.

Kwiecień 1942 r.

Wywózka ok. 500 Żydów z getta chęcińskiego do pracy w pracy w zakładach „HASAG” w Skarżysku

Kwiecień 1942 r.

12 września 1942 r.

Likwidacja getta w Chęcinach; Żydzi trafiają w większości do obozu  w Treblince, gdzie w większości ponoszą śmierć

1943 r.

Wybuch powstania w getcie warszawskim i jego likwidacja

1943 r.

1944 r.

Wyzwolenie obozu Majdanku przez Armię Czerwona; powstanie centralnego Komitetu Żydów w Polsce.

1944 r.

Wyzwolenie obozu KL Auschwitz-Birkenau przez Armię Czerwoną; zakończenie II wojny światowej – ok. 3 mln. Zamordowanych polskich Żydów.

1944 r.

14 tycznia 1945 r.

Wkroczenie do Chęcin Armii Czerwonej

 

14 maja 1948 r.

Powstanie Państwa Izrael w Palestynie

14 maja 1948 r.

1958/59

Początek odbudowa synagogi w Chęcinach; kontynuowany w kolejnych latach; w budynku mieściło się m.in. kino „Marmury”, Gminny Ośrodek Kultury i siedziba Urzędu Gminy Chęciny

1968 r.

Nagonka antyżydowska władz komunistycznych PRL – przymusowa emigracja do Izraela mniejszości żydowskiej

1968 r.

2013 r.

Inauguracja działalności Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.

2024 r.

Otwarcie Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej w Chęcinach w budynku dawnej synagogi

2024 r.

Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image

Zadanie „Odrestaurowanie, wyposażenie zabytkowego budynku Synagogi oraz utworzenie Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej w Chęcinach” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego.

Źródło finansowania: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Nazwa Funduszu: Fundusz Promocji Kultury

Nazwa programu: Promesa Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2019, Termin realizacji: 2019-2023 Nazwa programu: Promesa dla Kultury 2023, Termin realizacji: 2023

Partnerzy:

Image

Patronat:

Image
Gmina Chęciny