Od 15 do 22 dnia miesiąca nisan (w tym roku od wieczoru 22 kwietnia do wieczoru 30 kwietnia według kalendarza gregoriańskiego) wyznawcy judaizmu obchodzili Pesach. W drugą noc od święta rozpoczyna się Sefirat HaOmer (liczenie omeru) i trwa aż do dnia poprzedzającego Szawuot (Święto Tygodni, obchodzone 50 dni po Pesach). Słowo omer ma trzy znaczenia: snop, ofiara ze zboża, składana w czasach Świątyni oraz miara produktów sypkich (np. ziarna), która odpowiada objętości około 43 jajek.
Drugiego dnia Pesach składana była ofiara z jednego omeru zmielonego jęczmienia. Od tego momentu przez siedem tygodni, dni nazywano omerami. Pomiędzy Świętem Przaśników a Szawout (od Wyjścia z Egiptu do otrzymania Tory), co wieczór, pobożni Żydzi odmawiali modlitwę: „Panie świata, przez sługę Twojego, Mojżesza, przykazałeś nam liczyć omer, aby oczyścić nas od złego i nieczystości, jako zapisałeś w swojej Torze: liczyć będziecie od drugiego dnia święta, od dnia, którego żeście przynieśli snop – siedem tygodni pełnych być powinno. Aby oczyściły się dusze Twojego Izraela od nieczystości ich. Więc niech się stanie wola Twoja, Panie, Boże nasz, Boże ojców naszych. I w zasługę liczenia omerów niechaj naprawiona zostanie niedokładność w liczeniu. Byśmy byli czyści i święci świętością wyżyn”[1]. 49 dni, które łączą ze sobą Pesach i Szawout, odpowiada 49 przymiotom serca, które są stopniowo udoskonalane i przybliżają lud Izraela do przyjęcia porozumienia Boga z ludzkością.
Do liczenia omeru służyły specjalne kalendarze, zwane seder sefirat ha-omer (hebr. „porządek liczenia omerów”). Ten okres siedmiu tygodni był dla Żydów czasem powszechnej żałoby. Przypadało nań bowiem wiele tragicznych rocznic: męczeńska śmierć rabina Akiby i jego 24 tysięcy uczniów (II w. n.e.), prześladowania i pogromy podczas wypraw krzyżowych, podczas których zginęły całe gminy żydowskie. Zakazane były radosne uroczystości, takie jak śluby czy zaręczyny. Nie należało się w tym czasie strzyc ani stroić. Wyjątek stanowił dzień trzydziesty trzeci, ale o tym w stosownym momencie…
[1] Kameraz-Kos N., Święta i obyczaje żydowskie, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa 1997, s. 67.
Marta Zimnicka
Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej
