30 lipca 2024 roku w budynku dawnej synagogi w Chęcinach, obecnie mieszczącym Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej, odbył się wyjątkowy seans filmowy. Wyświetlony został dokument pt. „Książę i dybuk”, który przybliża historię życia i twórczości reżysera oraz producenta filmowego żydowskiego pochodzenia – Michała Waszyńskiego. Twórca zdobył sławę zarówno w Polsce, jak i za granicą. Waszyński, urodzony jako Mosze Waks, zmienił swoje nazwisko i tożsamość, by stać się jedną z najbardziej enigmatycznych postaci kina.
Projekcja spotkała się z zainteresowaniem i pozytywnymi opiniami zarówno mieszkańców, jak i przyjezdnych gości. Było to niezwykłe doświadczenie nie tylko ze względu na walory artystyczne i wartość merytoryczną filmu, ale także ze względu na historyczne nawiązania związane z miejscem projekcji. W latach sześćdziesiątych, siedemdziesiątych
i osiemdziesiątych XX wieku, mieściło się tu Kino Marmury, które pełniło ważną funkcję kulturalną. Dzisiejszy seans był więc symbolicznym powrotem do czasów, gdy w budynku regularnie odbywały się filmowe seanse.
Wydarzenie, które miało miejse w Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej, to nie tylko powrót do przeszłości, ale także przykład harmonijnego połączenia kultury i historii.
Marta Zimnicka
Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej